Jak wpisać hipotekę do księgi wieczystej?
Księga wieczysta
4 min. czytania
Twoje mieszkanie nie ma księgi wieczystej i masz problem ze znalezieniem kupca? Kupiłeś nieruchomość bez księgi wieczystej? Przeczytaj mój artykuł i sprawdź, ile kosztuje założenie księgi.
Księga wieczysta to jeden z najważniejszych dokumentów funkcjonujących na rynku nieruchomości, który zapewnia m.in. bezpieczeństwo transakcji w procesie mieszkania, domu, czy gruntu. Wiele osób (w tym moich klientów, którzy planują sprzedać lub kupić nieruchomość) zastanawia się, z jakimi kosztami i formalnościami wiąże się założenie księgi wieczystej.
W moim najnowszym artykule przyjrzymy się szczegółowo, ile kosztuje założenie księgi wieczystej oraz jakie formalności należy spełnić, aby cała procedura przebiegła sprawnie i zgodnie z prawem.
Spis treści
Z mojego wpisu dowiesz się:
- Czym jest księga wieczysta.
- Jaki jest koszt założenia księgi wieczystej na mieszkanie, dom lub działkę.
- Jakie są dodatkowe opłaty za założenie i wpisy do księgi wieczystej.
- Jaki wniosek złożyć do sądu wieczystoksięgowego.
- Jakie dokumenty są niezbędne do złożenia wniosku o wpis lub założenie księgi wieczystej.
- Czy warto korzystać z pośrednictwa notariusza i ile kosztuje taka usługa.
Może zainteresuje Cię również:
Co to jest księga wieczysta?
Księga wieczysta to publiczny rejestr, który zawiera informacje o stanie prawnym nieruchomości. Jego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami poprzez gwarancję pewności prawa własności i innych praw rzeczowych. Księga wieczysta daje możliwość sprawdzenia historii nieruchomości. Ponadto księga wieczysta daje możliwość zabezpieczenia się kredytem na nieruchomości.
Księgi wieczyste są jawne, co oznacza, że każdy ma prawo do ich przeglądania, co jest istotnym zabezpieczeniem zarówno dla właścicieli nieruchomości, jak i dla osób, które planują jej zakup lub inne czynności prawne związane z nieruchomością.
Księgi wieczyste a przepisy prawa
Prawo wieczystoksięgowe zostało uregulowane ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Sposób zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych znajdziemy w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 2016 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym (Dz. U. z 2016 r. poz. 312).
Budowa i struktura księgi wieczystej
Księga wieczysta składa się z czterech działów, które zawierają najważniejsze informacje z punktu widzenia potencjalnego nabywcy.
Dział I – w tym dziale dowiesz się jaki jest rodzaj i przeznaczenie nieruchomości, poznasz jej adres, numer działki i powierzchnię.
Dział II – w tym dziale zweryfikujesz informacje dotyczące własności nieruchomości, jej właściciela i ewentualnych użytkowników wieczystych.
Dział III – szczególnie ważny, ponieważ znajdziesz tutaj informacje dotyczące praw, roszczeń oraz ograniczeń dotyczących nieruchomości, takie jak egzekucje komornicze, służebności, prawo pierwokupu, najmu, dzierżawy, czy dożywocia.
Dział IV – mówi nam o tym, czy na księdze wieczystej dokonano wpisu o ustanowieniu hipoteki, co ma miejsce w przypadku kredytu hipotecznego. Znajdziesz tu informację o tym, która instytucja finansowa jest wierzycielem hipotecznym, jaka jest wysokość hipoteki i termin jej spłaty.
Rola księgi wieczystej w obrocie nieruchomościami
Księga wieczysta to urzędowy dokument, który gwarantuje bezpieczeństwo prawne w obrocie nieruchomościami w Polsce. Zgodnie z przepisami prawa w przypadku księgi wieczystej przyjmuje się zasadę rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych.
Przykładowo: jeśli kupisz nieruchomość od osoby, która widnieje w księdze jako właściciel, to jesteś objęty/a ochroną nawet w przypadku, gdy wpis ten okaże się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. W razie kontrowersji możesz powołać się na zapisy w księdze wieczystej. Stanowi ona też ważny dowód w przypadku sprawy sądowej.
Zapisany w księdze stan prawny nieruchomości pozwoli Ci zweryfikować, kto faktycznie jest właścicielem nieruchomości, czy jest ona obciążona hipoteką, oraz czy istnieją jakiekolwiek inne ograniczenia lub roszczenia wobec niej, np. służebności gruntowe lub osobiste.
Księga wieczysta a hipoteka
Jednym z najczęstszych wpisów w księdze wieczystej, zwłaszcza w przypadku nieruchomości obciążonych kredytem hipotecznym jest hipoteka. Hipoteka jest prawem wierzyciela (najczęściej banku choć mogą zdarzać się zapisy na rzecz firm lub osób prywatnych) do dochodzenia spłaty długu z nieruchomości, nawet jeśli zmieni ona właściciela. Dzięki księgom wieczystym hipoteki są rejestrowane w sposób jawny, co pozwala każdemu zainteresowanemu dowiedzieć się o potencjalnych obciążeniach nieruchomości.
Dla banków księga wieczysta stanowi podstawowy dokument, na którym opierają zabezpieczenie swoich wierzytelności. Przed udzieleniem kredytu banki sprawdzają stan prawny nieruchomości i obligują kredytobiorcę do wpisania hipoteki do księgi wieczystej jako zabezpieczenie spłaty kredytu.
Gdzie mogę zapoznać się z księgą wieczystą nieruchomości?
Chcesz kupić nieruchomość, ale nie masz pewności co do jej stanu prawnego? Dobra wiadomość jest taka, że księgi wieczyste są jawne i ogólnie dostępne:
- w formie elektronicznej na portalu Ministerstwa Sprawiedliwości – https://ekw.ms.gov.pl;
- w sądzie rejonowym właściwym dla danej nieruchomości.
Możesz się zapoznać z treścią istniejącej księgi wieczystej, o ile znasz jej numer. Pamiętaj, że właściciel nieruchomości powinien Ci bez problemu udostępnić numer księgi wieczystej, jeśli ma dobre zamiary i nie ma nic do ukrycia.
Księga wieczysta jest narzędziem, które znacznie ułatwia obrót nieruchomościami. Jej elektroniczna forma, wprowadzona w Polsce w ostatnich latach, pozwala na szybki i łatwy dostęp do informacji dotyczących nieruchomości, co chroni potencjalnych kupców przed oszustwami i przyspiesza proces zakupu mieszkania.
Opłaty za założenie księgi wieczystej – struktura i składniki
Podstawową opłatą, którą należy uiścić przy zakładaniu każdej nowej księgi wieczystej, jest stała opłata sądowa. Zgodnie z obowiązującymi przepisami opłata ta wynosi 100 zł niezależnie od rodzaju nieruchomości (mieszkanie, działka, dom). Koszt założenia księgi wieczystej na mieszkanie własnościowe będzie taki sam jak koszt założenia księgi wieczystej dla mieszkania spółdzielczego.
Opłata sądowa za założenie księgi wieczystej jest pobierana w momencie składania wniosku o założenie księgi do sądu rejonowego właściwego dla danej nieruchomości. Można ją opłacić przelewem bankowym na rachunek sądu lub bezpośrednio w kasie sądu.
Kolejną ważną opłatą jest opłata za wpis prawa własności do księgi wieczystej, która wynosi 200 zł lub 100 zł od osoby w przypadku, gdy jest kilku współwłaścicieli. Należy dokonać tego wpisu zaraz po założeniu księgi lub gdy kupiliśmy nieruchomości na rynku pierwotnym lub wtórnym.
Oznacza to, że minimalna kwota, jaką zapłacimy przy zakładaniu księgi wieczystej wyniesie 200-300 zł. Założenie księgi wieczystej opłata 100 zł + wpis własności 200 zł (lub 100 zł jeśli jesteś współwłaścicielem).
Opłatę stałą w wysokości 100 zł zapłacimy również w przypadku:
- połączenia nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości;
- odłączenia nieruchomości lub jej części;
- sprostowania działu I-O;
- wpisu ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
Opłatę stałą w kwocie 150 złotych zapłacimy za wniosek o wpis:
- własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku dziedziczenia, działu spadku, zapisu oraz w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami;
- własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha;
- praw osobistych i roszczeń;
- zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych.
Jeżeli wnioskujemy o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego (czyli np. hipoteki, która zabezpiecza kredyt hipoteczny), to zapłacimy opłatę stałą w wysokości 200 złotych.
Wymagane dokumenty i formalności prawne
Obowiązek założenia księgi wieczystej spoczywa przede wszystkim na właścicielu lub współwłaścicielach, ale wniosek o założenie księgi mogą złożyć również:
- osoby, które są w posiadaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub ograniczonego prawa rzeczowego (hipoteka);
- państwo – gdy nieruchomość jest użytkowana przez państwo,
- wierzyciele – jeśli mają prawo, które można wpisać do KW.
Jaki wniosek o założenie księgi wieczystej?
Jeśli chcesz założyć księgę wieczystą, to musisz udać się do sądu rejonowego właściwego dla położenia nieruchomości, złożyć wniosek na formularzu KW-ZAL oraz uregulować opłatę sądową. Wniosek o założenie księgi wieczystej można na pobrać na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Jeżeli mieszkania, dom lub inny lokal mają być zabezpieczeniem dla kredytu hipotecznego, to wypełniamy i składamy również formularz KW-ZAD.
W przypadku, gdy mieszkanie ma więcej niż jednego właściciela, to składamy również formularz KW-WU.
Założenie księgi wieczystej – jakie są wymagane dokumenty?
Sam wniosek o założenie księgi wieczystej jednak nie wystarczy, ponieważ potrzebne są również następujące dokumenty, które należy złożyć wraz z wnioskiem w wydziale ksiąg wieczystych.
- Dokument, który potwierdzi nasze prawo własności nieruchomości. Może nim być akt notarialny nabycia lokalu lub darowizny, czy postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
- Wypis z rejestru gruntów i/lub wyrys z mapy ewidencyjnej, które potwierdzą obszar i położenie nieruchomości.
- Dowód wniesienia opłaty sądowej za założenie księgi wieczystej i dokonanie w niej żądanych wpisów.
- Wypis z kartoteki lokali i zaświadczenie o samodzielności lokalu.
- Zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej do założenia księgi (w przypadku mieszkań spóldzielczo-własnościowych).
Proces założenia księgi wieczystej
Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej samodzielnie. Wymaga to od Ciebie pewnych przygotowań i skompletowania niezbędnej dokumentacji. Musisz też pamiętać o prawidłowym wypełnieniu wniosku i kosztach sądowych.
W formularzu należy podać takie informacje, jak:
- oznaczenie sądu i wydziału, do którego chcesz złożyć wniosek;
- adres i położenie nieruchomości;
- powierzchnię oraz obszar nieruchomości;
- nazwiska i adresy właścicieli nieruchomości,
- tytuł prawny do danej nieruchomości,
- prawa rzeczowych obciążające lub ograniczające rozporządzanie nieruchomością, jeśli takie występują.
Do wniosku należy załączyć wymagane dokumenty i dowód uiszczenia opłaty sądowej.
Nie zawsze mamy czas, żeby zajmować się wszystkimi formalnościami. Sam proces może się też wydać nam skomplikowany. Dlatego warto rozważyć wsparcie notariusza, który z pewnością wypełni wszystkie formularze prawidłowo i złoży je wraz z zaświadczeniami w odpowiednim sądzie rejonowym. Taka usługa jest jednak odpłatna.
Czas założenia księgi wieczystej będzie się różnić w zależności od regionu kraju, liczby złożonych wniosków, czy liczby referendarzy. Nie ma ustawowego terminu, którego musi trzymać się sąd. Zdarza się, że musimy czekać na założenie księgi nawet kilka miesięcy.
Dodatkowe koszty i prowizje notarialne w związku z zakładaniem księgi wieczystej
Czy opłaty dla notariusza są wysokie? Zostawiam to do Twojej oceny. Pomoc notariusza może być bowiem nieoceniona i pozwoli Ci zaoszczędzić trochę czasu. Ile zapłacisz notariuszowi? Sprawdźmy:
- koszt założenia księgi wieczystej przez notariusza – 150 zł;
- wpis w księdze wieczystej nieruchomości prawa własności – 200 zł;
- wpis hipoteki zwykłej do księgi wieczystej nieruchomości – 200 zł;
- odpis aktu notarialnego – 6 zł za stronę plus podatek VAT.
Przy zakładaniu księgi wieczystej często konieczne jest dostarczenie dodatkowych dokumentów, takich jak odpisy aktów notarialnych, wypisy z ewidencji gruntów, zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami lub innych dokumentów urzędowych.
Pozyskanie niezbędnych załączników do wniosku o założenie księgi wieczystej może wiązać się z opłatami, które zależą od urzędu lub instytucji, która je wydaje. Typowy koszt wypisu z ewidencji gruntów to około 150 zł.
Może zainteresuje Cię również:
Podsumowanie „Ile kosztuje założenie księgi wieczystej”
Czy warto założyć księgę wieczystą? W Polsce nie ma przepisów, które nakładałyby na właściciela nieruchomości obowiązek założenia księgi wieczystej, ale pamiętaj, że jest ona potwierdzeniem Twojego prawa własności do nieruchomości. Dlatego w Twoim najlepszym interesie jest poświęcić trochę czasu tej ważnej sprawie i przejść się do właściwego sądu rejonowego.
Księga wieczysta jest też niezbędna, gdy:
- Będziesz chciał/a sprzedać mieszkanie lub inny lokal. Nieruchomość z księgą wieczystą jest bardziej wiarygodna dla potencjalnych nabywców, którzy mogą sprawdzić, czy nie jest ona obciążona hipoteką, długami i innymi roszczeniami. Nabywca może również zweryfikować z pomocą księgi, czy rzeczywiście jesteś właścicielem mieszkania. Sprzedaż mieszkania bez księgi będzie utrudniona.
- Ty lub kupiec myślicie o zaciągnięciu kredytu zabezpieczonego hipoteką. Żaden bank w Polsce nie udzieli kredytu na zakup mieszkania bez księgi wieczystej.
Mam nadzieję, że wyjaśniłem, na czym polega założenie księgi wieczystej i jakie koszty w związku z tym musisz ponieść. Mój artykuł powinien pomóc Ci przejść przez wszystkie formalności samodzielnie i przygotować się do całej procedury.
Zachęcam do komentowania
Chcesz wiedzieć, ile kosztuje założenie księgi wieczystej na działkę lub ile kosztuje wpis do księgi wieczystej mieszkania? Jeśli masz pytania dotyczące zakładania księgi wieczystej, kosztów z tym związanych lub formalności, zachęcam do pozostawienia komentarza. Dowiesz się, co przygotować przed założeniem księgi wieczystej. Chętnie odpowiem na wszelkie wątpliwości i podzielę się dodatkowymi informacjami.
